İşitme Cihazı Kullanımının İletişime Etkisi

Prof. Dr. Cemal CİNGİ

Bireyler arasında iletişin gerçekleşebilmesi için, gereken dört temel bölüm: mesaj üretme, mesajı

sözel olarak aktarma, karşı tarafın bu sözel mesajı duyması ve anlamlandırabilmesidir. Mesaj üreten taraf, duygu ve düşüncelerini kelimelerle ifade ederek, karşı tarafa ses olarak iletir. Bireyler arası sözel iletişimin gerçekleşebilmesi için mesaj üreten tarafın konuşabilmesi, mesajı alan tarafın ise söyleneni duyması ve duyulan sesleri ayırt ederek ve anlamlandırabilmesi gereklidir. KBB pratiğinde çok sık kaşılaştığımız işitme kaybı, iletişimi bozan en önemli nedendir.

Gülümseme, el işaretleri, pozitif ve negatif beden dili gibi bireyler arası sözsüz iletişim ögeleri, önemli olsa da sözel iletişimin yerini tutması mümkün değildir.

KBB hekimleri olarak bizler, iletim tipi işitme kayıplarının büyük çoğunluğunu medikal veya cerrahi yöntemlerle tedavi edebilmekteyiz. Ancak sensorineural tip işitme kayıplarında tedavi şansı daha düşük olmakta işitmenin sağlanması ve iletişimin gerçekleşebilmesi için bu bireylerin işitme cihazı kullanmaları gerekmektedir.

İşitme cihazı, işitme kaybı yaşayan kişilerin mevcut duyma yeteneğini yükseltmek için yardımcı olan elektronik aletlerdir.

Toplumumuzda görme sorunu olan her yaştaki bireyin gözlük takması çok doğal karşılanan ve toplumun her kademesinde kabul gören bir uygulamadır. Günümüzde batı toplumlarında, işitme cihazı kullanımı da her yaşta çevre baskısı veya eleştirisi olmadan kullanılan bir araç iken doğu toplumlarında hala bir eksikliğin somut göstergesi olarak konumlandırılmaktadır. Avrupa ve Asya’yı bir birine bağlayan ülkemiz, doğu ve batı kültürlerini de harmanlamakta ve bütünleştirmektedir. Artık ihtiyacı olan bireyler, görünür mü? Belli olur mu? Tedirginliği yaşamadan rahatça cihaz kullanabilmektedir. Çok titiz kişiler özellikle genç yaşlarda işitme cihazı kullanmaları gerekenler için kanal içi cihazlar bu sorunu çözmektedir.

8 yaşında işitme cihazı kullanan bir hastamın, sabah uyandığında “önce cihazımı verin

takmadan yataktan kalkmak istemiyorum” sözleri cihazdan ne kadar fayda gördüğünün ve bunun bilincinde olduğunun göstergesidir.

Teknolojinin gelişmesi ile farklı frekanstaki sesleri farklı düzeylerde yükselten cihazlar, diğer bir deyişle hastanın kulak konforunu bozmadan, tüm frekanslarda işitmenin sağlanmasını hedeflemektedir.

Çevre gürültüsünü bastırmak, sadece belirli bir yönden gelen sesleri yükseltmek, bir taraftan alınan sesleri diğer taraf kulağa iletebilmek gibi fonksiyonlar, işitme cihazı sektörünün cihaz kullanıcılarına sunduğu önemli özelliklerdir.

İşitme cihazı kullandığı görülen bir birey ile karşılaşıldığında daha yüksek sesle ve tane tene konuşmaya çalışma alışkanlığı, giderek azaltılmalıdır.

İşitme cihazları ise giderek geliştirilerek, doğala en yakın işitme rehabilitasyonu planlanmalıdır.