Türkiye’de Odyolojinin Tarihçesi

Türkiye’deki tarihsel gelişimine bakıldığında, Odyoloji biliminin ilk olarak 1967 yılında Hacettepe Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalında, Prof. Dr. İ. Nazmi Hoşal tarafından başlatıldığı görülmektedir.

1989 yılına kadar Odyoloji programı olarak yürütülen yüksek lisans eğitimi, konuşma bozukluklarını da teorik ve uygulamalı olarak içerisine aldığı için Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Uzmanlığı ve Doktora programı olarak YÖK’ün da onayı ile değiştirilmiştir. Yüksek Lisans ve Doktora düzeyinde eğitim veren programlara, her yıl belirli sayıda yüksek lisans öğrencisi alınmaktadır. Yüksek Lisans programlarına tıp doktorları, fizyoterapistler, psikologlar ve hemşireler gibi sağlık alanında en az 4 yıllık lisans diploması olanlar başvurabilir. İşitme güçlüğü çeken çocukların eğitimlerini sağlayacak uzmanların yetiştirilmesinde Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı yine Türkiye’de ilk olarak 1992 yılında Eğitim Odyolojisi Yüksek Lisans Programı başlamıştır. Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Bölümü ve Eğitim Fakültesinin Çocuk Gelişimi Eğitimi ve Özel Eğitim bölümlerinden mezun öğrenciler Yüksek Lisans ve Doktora programlarına kabul edilmiştir.

 

Ancak düzenli sağlık profesyoneli yetiştirecek ön lisans bölümünün açılması ilk kez 1985 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda gerçekleşmiştir. Bu tarihte ilk kez ön lisans anlamında odyometri yüksekokulu açılarak Odyometri Teknikerleri yetiştirilmeye başlanmıştır. Odyometri programının amacı, odyometrik incelemeleri bilinçli olarak yapabilecek yüksek tahsilli sağlık elemanlarının (Odyometristler) yetiştirilmesidir. 1990-1991 öğretim yılında, Ankara Üniversitesi Dikimevi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu bünyesinde sayın Prof. Dr. İlksen Turhanoğlu’nun girişimi ile Odyometri programı öğretim vermeye başlamıştır. Sonrasında başta Trakya ve Eskişehir Üniversiteleri’nde olmak üzere çeşitli üniversiteler de odyometri eğitimini vermeye başlamıştır. 2018 yılı itibariyle ülkemizde 44 üniversitede Odyometri eğitimi verilmektedir. Odyometri programından mezun olan öğrenciler üniversite, devlet ve özel hastanelerde, işitme cihazı merkezlerinde tekniker olarak görev yapabilmektedir.

 

Odyoloji alanının lisans programı olan Odyoloji Bölümünün ise ülkemizde uzun bir süre gecikmeyle de olsa ilk defa 2011 yılında İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde Odyoloji Eğitim Programı’nın açılmasıyla gerçekleşmiştir. Sonraki yıllar içerisinde de Hacettepe Üniversitesi, Malatya İnönü Üniversitesi, Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi, Medipol üniversitesi, Gelişim üniversitesi, Üsküdar üniversitesi, Başkent üniversitesi,  Biruni üniversitesi, Selçuk üniversitesi, Avrasya üniversitesinde kuruldu. . Günümüzde 14 üniversitede Odyoloji lisans Eğitim programı bulunmaktadır. 2015 yılından beri ülkemizde Odyoloji Lisansından mezun olun sağlık profesyonelleri bulunmakta ve odyologların sayısı gün geçtikçe giderek artmaktadır. Her ne kadar gün geçtikçe eğitim anlamında ve sektöre katkı açısından ülkemizin daha güzel yerlere geldiğini görmek bizi umutlandırsa da, odyoloji alanında ülkemizin kat etmesi gereken hala çok yol bulunmakta. Biz de İCAAD olarak, ülkemizin odyoloji alanında gelişmesi ve dünya standartlarına ulaşabilmesini en öncelikli hedeflerimizden birisi olarak belirlemiş durumdayız ve bunun için çalışmaya sürekli devam edeceğiz. Mezun olan odyoloji öğrencileri Özel ve Devlet hastanelerinde, Üniversitelerde ve Üniversite Hastanelerinde, İşitme Cihazları Merkezlerinde, Koklear İmplant Firmalarında, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde klinisyen veya eğitimci olarak görev almaktadırlar.